Beschrijving
Keerpunt in natuur en milieu, jaren 70:
Inpoldering Dollard, een dijk te ver
‘De Dollard, een dijk te ver’ is de titel van een spraakmakend boek dat laat zien hoe in de jaren zeventig van de vorige eeuw een historisch omslagpunt ontstond in het denken en handelen over natuur- en waterbeheer. De opkomende milieubeweging kreeg voor het eerst een voet aan de grond. Dit ging ten koste van de tot dan heersende politieke (provinciale) machten. Het was een periode van botsende belangen. Over deze voor Nederland ongekend felle strijd en over de zin van inpolderen gaat het boek dat bij Profiel in Bedum verkrijgbaar is.
Keerpunt
Als voorbeeld van deze ingrijpende omwenteling beschrijft het boek, onder redactie van auteur Carla Alma, het proces rond De Dollard, waarvoor concrete plannen klaar lagen dit deels in te polderen. De Groninger gedeputeerde Henk Staghouwer schrijft in het voorwoord: ‘Er ging uiteindelijk een streep door de geplande Dollardwerken. Een keerpunt in de waterschapgeschiedenis. Vanaf dat moment kregen geleidelijk aan natuur- en milieuaspecten een volwaardige plaats in wetgeving en beleid.’ Dit in de media breed uitgemeten gevecht tussen overheden en natuur- en milieubewegingen, waarvan onder meer Jan Abrahamse een exponent vormde, komt in het boek uitgebreid aan bod, ondersteund met sprekende kaarten en illustraties.
De menselijke geschiedenis
Naast de beschrijving van de strijd om de inpoldering zoals die in de vorige eeuw werd gevoerd, duikt dit boek ook in de roerige geografische ontstaansgeschiedenis van de Dollard. Dit is een grensgebied in alle opzichten, getekend door vele en heftige overstromingen, altijd balancerend tussen land en water.
En ook de menselijke geschiedenis van het Oost-Groninger gebied komt aan bod. Zoals de slechte situatie van de landbouw door de beroerde afwatering, de werkverschaffing in de kwelders en het opkomende communisme als gevolg van de afkalvende strokarton- en aardappelmeelindustrie. En wat het antwoord daarop is van de politieke bestuurders in een tijdperk waarin veel, heel veel in achterkamertjes werd geregeld. En waarin een scherpe tegenstelling heerst tussen de regionale en de rijks- bestuurders. Den Haag ligt in die tijd nog ver weg.
Maar ondanks (of misschien wel dankzij) de heftige regionale halsstarrigheid, de grote sociale onrust en de tot dan toe geldende vanzelfsprekendheid van de inpolderingsplannen, wint tenslotte de natuurbescherming het van alle andere geledingen, waarschijnlijk eenvoudigweg op volle overtuiging.
Ook in 2017 actueel
Over de Dollard is ook momenteel veel te doen: er zijn plannen tot herstel van de natuurwaarden, de dijken moeten op een ‘groene’ wijze worden verbeterd, economie en ecologie moeten samen opgaan. Dat alles volgens de moderne denkwijze van de samenwerkende partijen: de overheden, het bedrijfsleven, de natuurbescherming en andere betrokkenen. Recht tegenover elkaar staan is inmiddels uit de tijd.
